Stanisław Święch (1902 - 1985)

(źródło fot. zbiory prywatne)

Lata życia:

ur. 17.10.1902 r. w Wesołej (Kraków)

zm. 25.10.1985 r. w Krakowie

Rodzice:

Paweł Marceli Święch - (ur. 02.01.1875 r. w Gorlicach - zm. 02.01.1924 r. w Krakowie)

Maria Święch zd. Zielińska - (ur. 31.10.1878 r. w Prądniku Czerwonym - zm. 12.01.1966 r. w Krakowie)

Rodzeństwo:

1. Czesław Julian - (ur. 20.07.1905 r. w Krakowie-Wesołej - zm. 08.10.1986 r. w Krakowie)

2. Józefa Teresa - (ur. 13.02.1909 r. w Krakowie-Wesołej - zm. 24.11.1973 r. w Krakowie)

3. Stefan Jan - (ur. 20.08.1918 r. w Krakowie-Wesołej - zm. 27.11.1952 r. w Krakowie)

4. Bronisław - (ur. 1920 r. w Krakowie-Wesołej - zm. brak danych)

Zawód: 

nauczyciel

Adresy w różnych latach: 

1910 r. - Kraków ul. Grzegórzecka 12

Żona: 

brak

Dzieci: 

brak

Inne informacje:

Pracę w Szkole Podstawowej nr 39 na stanowisku nauczyciela matematyki rozpoczął 22.09.1923 r. W roku 1945, przez krótki czas pełnił funkcję kierownika tej szkoły, potem (już dłużej) jego zastępcy. Oprócz matematyki, wykładał również fizykę i chemię i przyrodę. Organizował i uczestniczył w licznych zajęciach pozalekcyjnych organizowanych na terenie szkoły. Prowadził zajęcia wyrównawcze dla uczniów mających trudności z opanowaniem materiału. Zorganizował jedną z najstarszych spółdzielni uczniowskich na terenie Krakowa. 

Od października 1944 r. do połowy stycznia 1945 r. nauczał w ramach tajnych kompletów. Pozostawił po sobie cenne notatki dotyczące funkcjonowania szkoły w okresie okupacji. 

Na kartce w kratkę zanotowano odręcznie, ołówkiem: 

W 1892 roku wybudowano szkołę na Dąbiu na gruncie ofiarowanym przez Uniwersytet Jagielloński. Dąbie było wtedy wsią. W szkole uczył 1 nauczyciel. 

W 1913 r. wybudowano nową szkołę parterową 

W 1919 r. wybudowano obecną szkołę W 1931 r. dobudowano piętro 

W okresie okupacji hitlerowskiej uczniowie byli pozbawieni budynku szkolnego. Budynek szkolny był zajęty przez niemieckie władze wojskowe. Nauka odbywała się w jednej sali starego, pierwszego budynku szkolnego, oraz w Barakach na ul. Barakowej (dziś Dąbskiej). Brak był sprzętów szkolnych, pomocy naukowych do wszystkich przedmiotów; mapy i podręczniki szkolne były wycofane i zabrane, oraz zniszczone przez niemców [pisownia oryginalna]. Nie wolno było uczyć historii, geografii, a inne przedmioty wolno było uczyć w ograniczonym zakresie. Nie było właściwych podręczników do j. polskiego. Niemcy wydawali po polski czasopismo "Ster", które nie dawało ani wiadomości, ani nie budziło piękna i miłości. 

Kartka z notatkami Stanisława Święcha na temat historii SP nr 39 w Krakowie cz. 1

fot. zbiory prywatne Anny Frankowskiej

Archiwum Cyfrowe Dąbia i Grzegórzek

sygn. PL_2186_003_2_1_3_3

Stanisław Święch działał w ZNP, był superarbitrem sądu koleżeńskiego nauczycieli. Pracę z uczniami kontynuował także po przejściu na emeryturę. w 1973 roku uroczyście świętowano 50-lecie jego pracy w zawodzie nauczyciela. Fakt ten odnotowano w krakowskiej prasie. 

Sylwetka Stanisława Święcha pojawia się często we wspomnieniach uczniów Szkoły Podstawowej nr 39 w Krakowie, jako osoby bardzo oddanej młodzieży, wymagającej ale sprawiedliwej.

Źródło informacji:

Materiały nadesłane przez p. Annę Frankowską, w tym zapiski Stanisława Święcha na temat historii SP 39, ze szczególnym uwzględnieniem okresu II wojny światowej. Kronika Szkoły Podstawowej nr 39. Wspomnienia uczniów SP nr 39.

(źródło fot. szukajwarchiwach.gov.pl)

Spis Ludności miasta Krakowa z 1910 r. z informacjami na temat rodziny Święchów 10 poz. 1194 str. 253.

Zdjęcie z prywatnego albumu Stanisława Święcha 

fot. zbiory prywatne p. Anny Frankowskiej

Archiwum Cyfrowe Dąbia i Grzegórzek 

sygn. PL_2186_003_2_1_3_5