Ulice dawnego Dąbia

1. Barakowa (obecnie Dąbska)


Powstała w latach pięćdziesiątych XIX w. jako droga dojazdowa do budowanych wówczas nad Białuchą fortyfikacji (szaniec FS 16). W latach dwudziestych XX w. otrzymała nazwę Barakowej. Było to prawdopodobnie usankcjonowanie nazwy zwyczajowej, ponieważ jedynym wymienionym przy tej ulicy zabudowaniem był barak dla bezdomnych. Po jej wschodniej stronie znajdowały się też baraki wojskowe. W 1965 r. ulicę przedłużono i zmieniono jej nazwę na obecną, uzasadnioną położeniem w okolicy Dąbia. Obecnie niemal całkowicie przebudowana w związku z powstaniem nowego osiedla.

2. Fabryczna


Nazwę otrzymała w 1926 r. Odziedziczyła ją po innej Fabrycznej, którą w 1926 r. przemianowano na Cystersów. Ulica Cystersów była początkowo bezimienną drogą koło Cegielni Wimmera. Początkową nazwę Fabryczna nadano jej w 1912 r., jest więc jedną z pierwszych ulic na Dąbiu, którym nadano nazwy.

3. Grzegórzecka


Istniejąca od średniowiecza droga prowadząca w kierunku wsi Grzegórzki, wspomnianej po raz pierwszy w roku 1388, a zwanej wówczas Grzegorzowiec lub Grzegórzków. W drugiej połowie XIX w. wskutek prowadzonych przez Austriaków prac fortyfikacyjnych (1849-1855), droga nabrała znaczenia strategicznego (dojazd do szańca FS 16). nieco później została zamknięta tzw. Bramą Grzegórzecką, położoną w miejscu dzisiejszego Ronda Kotlarskiego. Określenia ulica użyto w związku z nią po raz pierwszy w 1818 r., przy czym nazwa pojawia się najczęściej w dzisiejszej jej postaci. Jedynie przez krótki okres w latach osiemdziesiątych spotyka się ją w formie ulica Grzegórzki. W latach 1881-1887 początkowy odcinek traktowany był jako przedłużenie ul. Wielopole, miał bowiem jej nazwę. Położona na ówczesnym przedmieściu część ulicy (do mostu na Białusze), otrzymała oficjalnie nazwę ul. Grzegórzeckiej w roku 1912. W latach sześćdziesiątych XX w. wskutek powstania al. Pokoju ta część ulicy przestała istnieć.

4. Jachowicza


Istnieje w stosunkowo niezmienionej formie od 1912 r.

5. Kosynierów


Początkowo droga rokadowa tj. droga biegnąca na zapleczu linii obrony i w zasadzie do niej równoległa, przeznaczona do ruchów wojsk a w twierdzy pierścieniowej łącząca poszczególne forty. Nazwa kosynierów pojawia się od 1912 r.

6. Krucza


Powstała w tym samym czasie co położona równolegle ul. Rzeczysko i w tych samych okolicznościach została zburzona. Wiadomo, że na początku lat trzydziestych istniało tam kilka domów, najprawdopodobniej drewnianych. Gwałtowny rozwój ulic Kruczej i Rzeczyska przypada na okres późnych lat trzydziestych XX w. Powstaje wtedyw krótkim czasie wiele domów, których mieszkańcami byli najczęściej ludzie z przyległych ulic, Grzegórzeckiej i Miedzianej.


7. Miedziana


Powstanie ulicy wiązało się z wykonaniem prac inżynieryjnych na początku XX w. W miejscu tym miał powstać most kolejowy. Ulica Miedziana i Stoczniowców miały być dojazdami (projekt mostu zrealizowano w latach siedemdziesiątych XX w.). Nie istnieje zbyt dużo wcześniejszych danych na temat ul. Miedzianej. Wiadomo iż była to bezimienna droga od ul. Grzegórzeckiej do pól, która otrzymała nazwę w 1912 r. W latach trzydziestych XX wieku wytyczono dodatkową jej odnogę nazywaną Miedzianą boczną. W 1952 r. nadano jej nazwę Zwycięstwa (nazwa ta funkcjonuje do dziś). Pomimo to, nazwa Miedziana funkcjonowała jeszcze przez kilka lat, o czym świadczą dokumenty osób urodzonych i mieszkających pod tym adresem.

8. Niepołomska


Bezimienna droga wzdłuż wału Białuchy, nazwę otrzymała w 1912 r. Nazwa występowała czasem w formie Niepołomicka.

9. Ojcowska (obecnie Nizinna)


Powstała w miejscu istniejącej w latach 1880-1890 strategicznej drogi łączącej fortyfikacje wokół miasta. Ulicą stała się w latach dwudziestych XX w. Nazwa Ojcowska pojawia się w dokumentach od roku 1926. W 1951 r. Ojcowską przemianowano na Nizinną.

10. Opłotki


Nieistniejąca obecnie ulica, która powstała w latach dwudziestych XX w. Nazwę otrzymała w roku 1928. Zburzona w czasie budowy al. Pokoju pod koniec lat pięćdziesiątych.

11. Rzeczysko


Ulica powstała po I wojnie światowej. Nazwę wywodzącą się od rzeczysk (starorzeczy Wisły) otrzymała w latach dwudziestych XX w. Zburzona podczas budowania dzisiejszego osiedla, ok. 1962 r.

Komentarze

  1. Uzupełnienie odnośnie ulicy Kruczej pod numerem 6 stał murowany dom moich dziadków. Dziadek zmarł w 1967 roku.Co do ulicy Miedzianej to nazwa została zmieniona napewno później niż 1952 bo urodziłam się w tymże roku i do1956 mieszkałam na Miedzianej 56 do 1956 roku a moja Babcia Trynka Katarzyna do1963. Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Bardzo dziękuję za uzupełnienie. W 1952 r. powstała uchwała zmieniająca nazwę z Miedzianej na Zwycięstwa. Nie oznacza to jednak, że od razu zaczęto ją stosować, czego dowodem jest to, o czym Pani pisze. Zapewne było podobnie jak z Rondem Grzegórzeckim, któremu też wiele lat temu Radni zmienili nazwę na Kotlarskie, tyle tylko, że mało kto w ogóle tej nazwy używa.

      Usuń
    2. Poprawka już została naniesiona.

      Usuń

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Pacyfikacja Dąbia (15.01.1945 r.)

Dąbianie z XIX w. i z lat wcześniejszych

Obóz Internowanych nr 1 w Krakowie-Dąbiu